Bir matematikçi sanmaz fakat bilir.ınandırmaya çalısmaz çünkü ispat eder.Güveninizi beklemez.Belki
dikkat etmenizi ister.
Matematiği
kullanmayan bilimler, ele aldıkları konularda ancak dış yapıyı
inceleyebilirler; çünkü matematikle dile getirdikleri, ancak birtakım
bağıntılardır; bu bağıntılar ise özle ilgili unsurlar arasında değil, dış
görünüşle ilgili noktalar arasında olabileceğinden, bir varlığın özünü, onun
aslında ne olduğunu bize vermekten acizdirler. O halde matematik, tabiat
bilimleri, tarih gibi kişiliğin içlerine nüfuz edip, onu derin bir sezgi ile
kavrayabilen bir disiplinin önünde çok aşağı niteliktedirler.
“Dünyadaki
en mâsum uğraş matematiktir”
“...evren her an gözlemlerimize açıktır; ama onun dilini ve
bu dilin yazıldığı harfleri öğrenmeden ve kavramadan anlaşılamaz. Evren
matematik diliyle yazılmıştır; harfleri üçgenler, daireler ve diğer geometrik
biçimlerdir. Bunlar olmadan tek sözcüğü bile anlaşılamaz; bunlarsız ancak karanlık bir labirentte dolanılır.”
Bilim
deyince, onda hakikat diye öne sürdüğü önermelerin pekin olmasını ister;
pekinlik ise en mükemmel şekliyle matematikte bulunur. O halde bilim o disiplindir
ki; önermeleri matematikle ifade edilir. O zaman matematiği kullanmayan
disiplinler bilimin dışında kalacaklardır.
“İnsanlar
sayılar gibidir, o insanın değeri ise o sayının içinde bulunduğu sayı ile
ölçülür.”
Matematiğin
hiçbir dalı yoktur ki, ne kadar soyut olursa olsun, bir gün gerçek dünyada
uygulama alanı bulmasın.
Matematikte
bir şeyleri asla anlamazsın, sadece onlara alışırsın.
Eksi çarpı
eksi artı edecek,
Böyle yazılacak, böyle bilinecek,
Kimse "neden?" demeyecek.
Böyle yazılacak, böyle bilinecek,
Kimse "neden?" demeyecek.
Matematik
ne neden söz ettiğimizi, ne de söyledğimiz şeyin doğru olup olmadığını bilmediğimiz
bir konudur.
Bir
teoremin zerafeti onda görebildiğin fikirlerin sayısıyla
doğru, o fikirleri görebilmek için harcadığın çabayla ters orantılıdır.
Matematikçinin
desenleri ressam veya şairlerinki gibi güzel olmalı, fikirleri renkler veya
kelimeler gibi birbirlerine ahenkle uymalıdır. ... Dünyada çirkin matematik
için asla daimi bir yer yoktur.
Matematik
gerekli sonuçları (conclusions) çıkaran bir bilimdir.
Mathemata mathematicis scribuntur. [Matematik matematikçiler için
yazılır.]Bir
Matematikçiler
aşıklar gibidir. Onlardan birine en küçük bir ilkeyi verin, o ondan bir sonuç (consequence) çıkaracaktır, tabi bu sonucu kabul
etmeniz gerekecektir, o da bu sonuçtan başka bir sonuç çıkaracaktır.
Geometri
zekayı aydınlatır ve aklı doğru yola sokar. Onun bütün kanıtları açık ve
düzenlidir. Çok iyi düzenlendiğinden geometrik mantık yürütmeye hata girmesi
neredeyse imkansızdır. Bu nedenle sürekli geometriye başvuran bir aklın hataya
düşmesi çok nadirdir. Buna göre de geometri bilen kişi zeka kazanır. Eflatun'un
kapısında aşağıdaki sözlerin yazılı olduğu nakledilir: "Geometrici olmayan
evimize giremez."
Matematikte
büyük olmanın iki yolu vardır: İlki herkesten zeki olmak, ikincisi de herkesten
aptal, fakat sebatlı olmak.
Bir
karenin kenarlarıyla köşegenlerinin rasyonel orantılı olmadığı gerçeğinden
habersiz olan, insan sıfatına layık değildir.
Matematik
ne neden söz ettiğimizi, ne de söyledğimiz şeyin doğru olup olmadığını bilmediğimiz
bir konudur.
Bir teoremin zerafeti onda görebildiğin fikirlerin sayısıyla
doğru, o fikirleri görebilmek için harcadığın çabayla ters orantılıdır.
Matematikçinin
desenleri ressam veya şairlerinki gibi güzel olmalı, fikirleri renkler veya
kelimeler gibi birbirlerine ahenkle uymalıdır. ... Dünyada çirkin matematik
için asla daimi bir yer yoktur.
Matematik
gerekli sonuçları (conclusions) çıkaran bir bilimdir.
Matematikçiler
aşıklar gibidir. Onlardan birine en küçük bir ilkeyi verin, o ondan bir sonuç (consequence) çıkaracaktır, tabi bu sonucu kabul
etmeniz gerekecektir, o da bu sonuçtan başka bir sonuç çıkaracaktır.
Geometri
zekayı aydınlatır ve aklı doğru yola sokar. Onun bütün kanıtları açık ve
düzenlidir. Çok iyi düzenlendiğinden geometrik mantık yürütmeye hata girmesi
neredeyse imkansızdır. Bu nedenle sürekli geometriye başvuran bir aklın hataya
düşmesi çok nadirdir. Buna göre de geometri bilen kişi zeka kazanır. Eflatun'un
kapısında aşağıdaki sözlerin yazılı olduğu nakledilir: "Geometrici olmayan
evimize giremez."
Transandantal
sayıların gerçek veya kompleks sayılar alanındaki yeri böceklerin hayvanlar
alemindeki yerine çok benzer. Herkes onların en kalabalık sınıf olduğunu bilir
ancak çok az insan onların bir ya da ikisinden fazlasını ismen tanır.
(Sanki
biraz haksızlık yapıyor, ama adam büyük bir matematikçi, ondan daha iyi bilecek
değilim.)
Mantıksal
olarak düşünülebilecek olanı mantıksal olarak düşünmek - matematikçinin amacı
budur.
Matematikteki
en büyük ilerlemelerin bazıları daha sonra açıklanması zorunlu hale gelen küçük
sembollerin icadıyla olmuştur; eksi işaretinden bütün negatif niceliklerin
teorisi çıkmıştır.
Hilbert'in bir matematik öğrencisi derslere devam
etmemeye başlamıştı. Ona delikanlının şair olmak için ayrıldığını söylediler. Hilbert'in şöyle dediği nakledilir: "Ben zaten
onun bir matematikçi olmasına yetecek kadar hayal gücüne sahip olduğunu hiç
düşünmemiştim."
Yeterli
matematik çalışıncaya ve sayısız olası istisnaları görüp kafası karışıncaya
kadar herkes bir eğrinin ne olduğunu bilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder